Đàng Trong - trung tâm trung chuyển hàng hóa của các nước trong khu vựcTrước hết phải khẳng định rằng, các chúa
Nguyễn Đàng Trong đã tận dụng tối đa tiềm năng của vùng đất, từ vị trí
địa lý, điều kiện tự nhiên, cho đến các sản phẩm của kinh tế nông nghiệp
và thủ công nghiệp vì mục đích thương mại. Tính năng động của con người
sinh sống trên vùng đất phía Nam là động lực kích thích sự phát triển
của nền kinh tế hàng hóa phát triển ở Đàng Trong.
Chính sách cởi mở, sự ưu đãi của chúa
Nguyễn đối với thương nhân nước ngoài có tác dụng lớn trong việc biến
Hội An, Thanh Hà, Nước Mặn, Nông Nại.... thành đại đô hội, những đầu mối
kinh tế của Đàng Trong trong nền kinh tế nội địa và là một thị trường
quốc tế vào thế kỷ XVII - XVIII. Với vai trò “chuyển khẩu”. Đàng Trong
trở thành nơi tập trung hàng hóa của nhiều nước trong vùng như Xiêm, Cao
Miên, Brunei, Trung Quốc, Indonesia, Hà Lan,... Khối lượng hàng hóa
được xuất bến tại Hội An ước tính gấp khoảng ba lần hàng hóa do Đàng
Trong sản xuất ra. Có đến hàng trăm loại hàng được trưng bày ở các chợ,
đến độ người ta không thể kể tên hết được. Chính sự phong phú này là một
đặc điểm thương mại Đàng Trong ở các thế kỷ XVII - XVIII. Điều đó giúp
chúng ta giải thích tại sao cảng chính của Đàng Trong là hơn hết tất cả
các cảng khác ở Đông Nam Á. Hội An như một “điểm hẹn” để các nước đến
buôn bán và thông qua đó, chúa Nguyễn đã thu được một nguồn lợi lớn từ
thuế đánh vào thuyền buôn các nước.