Hiểu biết nhiều về ung thư đã đưa tới sự tiến bộ vượt bực về
phòng tránh; phát hiện sớm và điều trị bệnh ung thư. Các nhà khoa học đã hiểu về
bệnh ung thư trong ba thập niên hơn là những gì học được trong bao nhiêu thế kỷ
trước. Tất cả hiểu biết khoa học đều dựa trên kiến thức tích lũy do tiền nhân
chúng ta, và còn nhiều điều phải học hỏi nữa.
Từ nơi sâu thẳm
Ung thư là một nhóm bệnh gồm trên 100 loại có chung vài đặc
tính cơ bản quan trọng. Ung thư bắt nguồn từ nơi sâu thẳm của sự sống: DNA bị
hư hại là do phơi trải với cái đó trong môi trường sống, thí dụ như khói thuốc
lá, các virút, ánh nắng. Ung thư nào cũng do sự tăng trưởng quá đà, sinh sôi vô
tổ chức của các tế bào bất thường. Hàng tỉ tỉ các tế bào này tích tụ lại thành
khối
bướu
(khối
u), đè ép, xâm lấn và phá hủy các vùng mô bình thường lân cận.
Thật kỳ lạ, các tế bào ung thư di động được
,
lang thang đây đó
,
lần lần nắm quyền chủ động, rồi tàn hại
cơ thể cho đến sụm luôn.
Cùng nhau làm nhẹ gánh nặng ung
thư
Đã biết cái gì gây ung thư
.
Không phải trời kêu. Khoảng 80% là do những gì con người ăn uống, hít thở, cọ
xát hoặc phơi trải. Khói thuốc lá gây ra 1/3 gánh nặng ung thư trên hành tinh.
Thuốc lá là sát thủ cận kề êm ái mà hết sức tàn độc, không chỉ hại người nuốt
khói mà cả những người hít ké. Một số virút, vi khuẩn gây 1/5 các ung thư của
loài người. Các sát thủ vô hình âm thầm mai phục, nay lần mai lữa, bệnh trổ ra
thì trở tay không kịp. Viêm gan do virút HBV và HC V lâu ngày dẫn đến ung thư.
Các virút HPV gây ra ung thư cổ tử cung và nhiều thứ khác. Người bạn thiết lâu
đời của con người, vi khuẩn H. pylori gây ra ung thư dạ dày.
Ăn uống không lành kèm theo thiếu vận động và béo phì tạo
1/3 gánh nặng. Đúng là bệnh theo miệng mà vào. Bức xạ góp phần gây khổ. Tia cực
tím trong ánh nắng có thể gây ung thư da. Rò rỉ phóng xạ từ các nhà máy hạt
nhân gây ung thư tuyến giáp trạng, ung thư máu, về dài về lâu gây các ung thư
xương, phổi, vú.
Đừng để bệnh nhập vào.
Năm 2010, Hiệp hội Quốc tế chống Ung thư (UICC ) gởi thông
điệp “có thể phòng ngừa khoảng 40% số người mắc bệnh ung thư trên toàn cầu”.
Không để bệnh nhập vào là cách rất hay có tiềm năng lớn nhất, hiệu quả nhất và
lâu dài làm cho nhẹ gánh ung thư. Mọi người nên theo
nếp sống tốt
. Loại bỏ
khói thuốc lá, chú ý cả hút và hít ké. Tránh uống rượu quá đà. Ăn đúng ăn lành,
tập thể dục đều. Phòng tránh bệnh nhiễm. Một nghịch lý hay ho: các ung thư gan,
phổi, dạ dày có thể phòng tránh được, còn khi trổ ra thì khó trị lắm.
Ung thư biết sớm trị lành
Khi chưa có triệu chứng, có thể
rà tìm
biết sớm các ung thư vú, cổ tử cung, đại
trực tràng, tuyến tiền liệt, miệng, da và tuyến giáp... qua thăm khám sức khỏe
định kỳ. Phải thật lưu tâm một số
triệu chứng
báo động
bệnh mới chớm. Phải đi khám bệnh không
được ỷ y, không được trùng tr.nh.Nhiều người vẫn cứ coi ung thư nào cũng không
trị khỏi. Cứ nghĩ bị ung thư là trời kêu ai nấy dạ. Buông xuôi chạy thầy chạy
thuốc dân gian đến lúc bệnh hành quá chịu không thấu, đến bệnh viện thì thầy
thuốc vất vả lắm
. Nếu mà để trễ
dễ thành nan y
. Đâu phải trời kêu!
Các thầy
thuốc như có mắt thần.
Ngày nay
bác sĩ có nhiều cách định rõ bệnh rất hay. Giờ đây cơ thể con người trở nên
trong suốt. Các ống soi mềm mại vào tận trong các ng. ngách như cuống phổi, bao
tử, ruột... Đầu dò siêu âm nhẹ nhàng thăm dò khắp thân người. Các thiết bị CT,
MRI và PET thấy được rõ ràng cả hình ảnh não và nội tạng. Phương pháp chẩn đoán
phân tử chộp được những gì rạn vỡ trong gen của phân tử DNA.
Biết sớm trị lành
.
Việc tấn công ung thư ngày càng hiệu quả. Có một kho vũ khí điều trị. Phẫu trị
thường được dùng nhất, lưỡi dao mổ bứng tận gốc khối bướu. Xạ trị là dùng tia
phóng xạ phá hủy khối bướu ung thư. Hóa trị là dùng thuốc để giết các tế bào
ung thư rải rác và trôi nổi khắp chốn xa.
Mới đây có thêm liệu pháp nhắm trúng đích điều chỉnh các xáo
trộn gen.
Các gam màu tươi sáng hơn.
Rà tìm khi bệnh chưa có triệu chứng và lưu. Các triệu chứng
báo động giúp phát hiện sớm nhiều bệnh ung thư để trị tốt. Phối hợp nhuần nhuyễn các kiểu
điều trị hiện đại ngày càng đem đến hiệu quả tốt hơn cho người bệnh. Thầy thuốc
thật chuyên môn, lưỡi dao mổ dịu dàng hơn, các máy xạ trị thần kỳ hơn, nhiều
thuốc đặc trị hiệu quả hơn, liệu pháp nhắm trúng đích đang nở rộ. Ung thư biết
sớm trị lành. Người bệnh phải quyết tâm kiên trì điều trị chuẩn mực. Con người
đang vẽ ra bức tranh phòng chống ung thư rất sống động
với các gam màu ngày càng tươi sáng hơn.
Ngày 22 tháng 10 năm 2013
NGUYỄN CHẤN HÙNG